Zondag 30 oktober om 3.00 uur in de nacht verzetten we de klok naar wintertijd. Velen kunnen genieten van dat ‘extra’ uur slaap. Maar voor ouders met jonge kinderen betekent dat het doorslapen weer een uitdaging kan zijn. Door het verzetten van de klok kan het slaapritme van je baby of kind ontregeld worden. Veel baby’s en kinderen zijn sowieso al vroeg wakker en vele ouders zitten dan ook met hun handen in het haar. Want hun kind is dan ineens om 5.00 uur of zelfs nog eerder klaarwakker.
Inhoudsopgave
Wintertijd: wat je moet weten over de aanpassing naar de nieuwe tijd
Wanneer we overgaan naar de wintertijd heeft dat impact op het circadiaanse ritme van je kind (en kan leiden tot slaapregressie). Dat is de biologische 24-uurs klok van je kindje. Het circadiaanse ritme bepaalt het dag- en nachtritme van je kind en dus wanneer hij of zij in slaap valt en wakker wordt. Blootstelling aan daglicht heeft hier een enorme impact op. Denk aan vakantie in een andere tijdzone. Je lichaam past zich vanzelf aan, aan de hand van de zonsopkomst. Het heeft wel even tijd nodig. Echter, in tegenstelling tot bij een echte jetlag, verandert er bij de overgang naar de wintertijd niets aan de mate van daglicht. Want je past alleen de klok en daarmee alleen de tijden voor je kind aan. Dus daarom is het extra uitdagend voor je kind (en voor jou) om goed over te gaan naar de nieuwe tijd.
Overgang naar wintertijd: hoe help jij je kind?
- Geleidelijke overgang naar wintertijd
Het beste is om de overgang naar wintertijd niet te abrupt te laten beginnen. Je kunt een paar dagen eerder beginnen met voorbereidingen op de overgang door verschuiving van bedtijden en eetmomenten van je kind. Dit doe je door de hele dag het slaap- en eetritme van je kind met 10-15 minuten te verlaten. Begin hiermee bij het eerste slaapje overdag. Bij baby’s houd je 10-15 min aan per dag aan. Bij oudere kinderen kun je tot 30 minuten per dag doen.
- Wees bewust van daglicht
Daarnaast is het belangrijk dat je er in de avond voor zorgt dat jullie nog wat actiefs doen en je kind in voldoende daglicht (of kunstlicht) blijft. Je kunt jullie licht in huis eventueel nog feller doen dan dat jullie gewend zijn. Hiermee geef je het lichaam van je kind een signaal.
- Zondag na de overgang: probeer alles te verlaten
De dag na de overgang op zondagochtend probeer je alles te vertragen en te verlaten. Houd het zo lang mogelijk donker. Stel voedingen en/of ontbijt iets uit en ga later met je kindje spelen en/of naar buiten dan dat jullie gewend zijn. Dit kan een hele uitdaging zijn als je een druk dagschema met werk/ school hebt en/of meerdere kinderen hebt, dus als je geen vol uur kunt volhouden, doe dit dan zo dicht mogelijk op een uur.
In mijn praktijk heb ik gemerkt dat kinderen zich vaak vanzelf aanpassen, maar voor sommige kinderen kan het vroeg wakker worden echt hardnekkig zijn.
Is jouw kind vroeg wakker?
Ouders waarvan de kinderen erg vroeg wakker worden -soms zelfs al tussen 5.00- 6.00 uur – kloppen bij de overgang naar wintertijd vaker bij mij aan en vragen om advies. Het lukt ze niet om het dagritme te verschuiven en/of ze vragen:
‘Hoe laat ik mijn kind langer doorslapen? Want mijn kind is nu al om 5.30 klaar wakker en dan wordt hij straks 4.30 uur wakker. Help!’
Het antwoord is niet simpel. Hier bestaat helaas geen quick fix voor. Tijdens onze coachingstrajecten is dat ook het moeilijkste onderdeel en hetgeen het langst duurt om op zijn plek te laten vallen. Hieronder geef ik je een aantal tips.
Waarom is je kind vroeg wakker?
Het is belangrijk dat je begint om de redenen van het vroeg wakker worden te achterhalen.
Hieronder noem ik de drie oorzaken die veel voorkomen:
- Je kind gaat te laat naar bed
Slaap van je kind hangt af van het circadiaanse ritme en daarnaast moet het hormonaal proces ook goed in balans zijn. Wanneer kinderen te laat naar bed gaan, kan het zijn dat je de natuurlijke bedtijd van je kind hebt gemist. Je kind is daardoor erg moe. Om zich wakker te houden maken kinderen cortisol aan. Dat is een stresshormoon. Cortisol kan een negatieve impact hebben op de aanmaak van melatonine (slaaphormoon). Melatonine maakt ons slaperig en houdt ons in slaap. En -hoe gek het ook klinkt- dit kan er juist voor zorgen dat je kind nog eerder wakker gaat worden op de vroege ochtend.
- Gaat je kind te vroeg naar bed?
In tegenstelling van wat ik hierboven beschreef, kan het kan ook zijn dat je kind te vroeg naar bed gaat. In Nederland hebben wij in vergelijking tot alle andere westerse en niet-westerse landen … Gemiddeld kunnen kinderen tot 6 jaar 10-12 uur aaneengesloten doorslapen. Belangrijk dat je de natuurlijke bedtijd van je kind ontdekt en ondersteunt.
- Sluit medische oorzaken uit
Bij vroeg wakker worden, zeker bij wat oudere kinderen, begin ik altijd met het uitsluiten van medische oorzaken. Denk hierbij aan ziekte, lichamelijke ongemakken door bijvoorbeeld eczeem of luieruitslag, verborgen reflux, doorkomende tandjes maar ook aan slaapapneu. Dit kunnen allemaal redenen zijn van het vroeg wakker worden.
Zorgen over vroeg wakker worden van je baby & wintertijd?
Veel ouders maken zich zorgen over de overgang naar wintertijd in combinatie met het vroeg wakker worden. Besef dat de overgang naar de wintertijd tijd nodig heeft. Geef je baby/ kind tijd om te wennen aan een nieuw ritme. Heb geduld en vertrouwen. De meeste kinderen gaan uiteindelijk vanzelf langer doorslapen.
Zelf aan de slag?
Wil je meer weten en leren over hoe jij je kindje kunt helpen bij langer doorslapen? Volg dan de masterclass Help mijn baby is vroeg wakker van Ewelina De Groot. Ewelina heeft veel ervaring met coachen van ouders en kinderen om beter te slapen. De masterclass bevat praktische handvatten om je kindje langer te laten slapen. Je kunt de masterclass op ieder tijdstip eenvoudig op je eigen tempo volgen.
Wat anderen zeggen over de masterclass
Is deze cursus iets voor jou?
- Je kindje is tussen 4 maanden en 6 jaar oud
- Je kind wordt vóór 6 uur in de ochtend wakker
- Het vroeg wakker worden duurt langer dan 2 weken
- Het lukt je niet om je kindje langer te laten doorslapen
- Als gevolg van het vroeg wakker zijn slaapt je kind korter dan 10-12 uur in de nacht
- Je kind is overdag duidelijk moe en/of chagrijnig omdat hij de dag te vroeg is begonnen
- Tips uit boeken, Google en slaapgidsen hebben tot nu toe weinig geholpen
- Je hebt alles geprobeerd en weet niet wat je anders moet doen!
Veelgestelde vragen
Wat betekent de overgang naar wintertijd voor het slaapritme van mijn baby?
Door het verzetten van de klok kan het slaapritme van je baby of kind ontregeld worden, wat kan leiden tot vroeger wakker worden.
Hoe beïnvloedt de wintertijd het circadiaanse ritme van mijn kind?
De wintertijd heeft impact op het circadiaanse ritme, de biologische 24-uurs klok, die bepaalt wanneer je kind in slaap valt en wakker wordt.
Hoe kan ik mijn kind helpen bij de overgang naar wintertijd?
Je kunt een geleidelijke overgang naar wintertijd maken door bedtijden en eetmomenten van je kind een paar dagen eerder te verschuiven, bewust te zijn van daglicht en de dag na de overgang alles te vertragen.
Waarom wordt mijn kind vroeg wakker?
Er kunnen verschillende redenen zijn, zoals te laat of te vroeg naar bed gaan, medische oorzaken, of hormonale processen zoals een disbalans tussen cortisol en melatonine.
Wat is het effect van te laat naar bed gaan op het vroeg wakker worden van mijn kind?
Te laat naar bed gaan kan leiden tot oververmoeidheid, waardoor kinderen cortisol aanmaken, een stresshormoon dat de aanmaak van melatonine kan beïnvloeden en vroeg wakker worden kan veroorzaken.
Hoe kan ik medische oorzaken van vroeg wakker worden uitsluiten?
Het is belangrijk om mogelijke medische oorzaken zoals ziekte, lichamelijke ongemakken, reflux, doorkomende tandjes of slaapapneu te overwegen en indien nodig een arts te raadplegen.
Wat kan ik doen als ik me zorgen maak over het vroeg wakker worden van mijn baby tijdens de wintertijd?
Geef je baby of kind tijd om te wennen aan het nieuwe ritme, heb geduld en vertrouwen, en overweeg coaching of een masterclass als je extra hulp nodig hebt.
Wat is de “masterclass Help mijn baby is vroeg wakker”?
Het is een masterclass van Ewelina De Groot die praktische handvatten biedt om je kindje langer te laten slapen.
Voor wie is de masterclass bedoeld?
Voor ouders van kinderen tussen 4 maanden en 6 jaar oud die problemen hebben met vroeg wakker worden en die al verschillende tips en technieken hebben geprobeerd zonder succes.
Wat zijn de voordelen van het volgen van deze masterclass?
De masterclass biedt praktische oplossingen, is gebaseerd op ervaring en expertise, en kan op elk gewenst moment en in eigen tempo worden gevolgd.