Dromen & nachtmerries

Hoe ontstaan dromen? Een wetenschappelijke uitleg in simpele taal

Laatste update: 25 april, 20235

Dromen fascineren ons al eeuwenlang. De Oude Grieken probeerden al het ontstaan van dromen te begrijpen en hun mysteriën te ontrafelen. Moderne wetenschap heeft weliswaar het ontstaan van dromen kunnen verklaren, maar de boodschappen die ze lijken over te brengen blijven intrigerend.

In dit artikel duiken we eerst in wat de wetenschap ons als verklaring heeft gegeven voor hoe dromen ontstaan. Daarna kijken we ook naar enkele minder wetenschappelijke verklaringen, die nooit zijn bewezen maar die wel laten zien hoe fascinerend dromen eigenlijk zijn.

Inhoudsopgave

1

Hoe dromen ontstaan volgens de moderne wetenschap

Tijdens een goede nacht slapen, doorloop je meerdere keren een slaapcyclus die uit verschillende slaapstadia bestaat. Een van die stadia is de REM-slaap, waarvan de REM staat voor Rapid Eye Movement, naar de snelle oogbewegingen die je in dit stadium maakt (ook al blijven je ogen gesloten).

Tijdens de REM-slaap is onze hersenactiviteit hoog. Daarom ontstaan dromen juist in dit stadium van de slaapcyclus.

Wetenschappers denken dat dromen ontstaan doordat de hersenen onze dagelijkse ervaringen verwerken en opslaan. Het is alsof ons brein bezig is met het sorteren en verwerken van informatie, waardoor we dromen krijgen die soms gebaseerd zijn op onze dagelijkse ervaringen.

Dromen kunnen ook een manier zijn om emoties te verwerken en te uiten. Het is dus niet ongewoon dat iemand na een traumatische ervaring nachtmerries krijgt die zijn gebaseerd op die ervaring. Dit kan de manier zijn waarop het brein probeert de emoties te verwerken en de gebeurtenis te verwerken.

Er zijn ook veel verschillende theorieën over waarom we dromen. Sommige wetenschappers denken dat dromen een soort oefening zijn voor de hersenen, omdat we tijdens het dromen soms moeilijke problemen oplossen. Anderen denken dat dromen een soort van afleiding zijn van onze dagelijkse zorgen en dat het een manier is om ons brein te laten rusten.

Spirituele verklaringen van hoe dromen ontstaan

Door de fascinatie die dromen altijd bij mensen hebben opgewekt, zijn er ook talloze minder wetenschappelijke verklaringen over hoe dromen ontstaan. Simpelweg uit een poging van mensen om te verklaren wat ze afgelopen nacht hadden meegemaakt en om de betekenis van dromen te begrijpen op een dieper niveau. We bespreken hieronder de bekendste en interessantste.

Sommige spirituele tradities geloven dat dromen boodschappen bevatten van het goddelijke of het universum. Volgens deze tradities kunnen dromen worden gezien als boodschappen van spirituele gidsen, engelen of goden. Sommige mensen geloven ook dat dromen een manier zijn om toegang te krijgen tot hogere niveaus van bewustzijn en spirituele ervaringen. Alsof de grens tussen de materiële en de spirituele wereld een beetje dunner wordt tijdens je dromen.

Op een vergelijkbare manier geloven sommige mensen dat dromen een manier zijn om contact te maken met overleden geliefden. Zij zien dromen als bezoeken van de geestenwereld, die mensen kunnen helpen om hun rouwproces te verwerken en afscheid te nemen.

Ook worden dromen wel gezien als een poort naar ons onderbewuste: onze diepste verlangens en behoeften. Dromen worden dan een soort wake-up-call (pun not intended) gezien van ons onderbewuste, om je te helpen je zielsmissie te vinden en vervullen. In die opvatting helpen ze ons te leren hoe we ons leven meer in overeenstemming kunnen brengen met ons hogere doel.

Vanuit die overtuigingen worden verschillende tactieken ingezet om meer vat te krijgen op de vraag waar die dromen vandaan komen:

Het bijhouden van een droomdagboek. Door direct na het wakker worden alles op te schrijven wat je van dromen kunt herinneren, train je jezelf erin om je dromen steeds beter te onthouden. Ook helpt het je om inzicht te krijgen in terugkerende thema’s en daardoor de betekenis beter te doorgronden.
Dromen bespreken met een therapeut of psycholoog, om beter te begrijpen uit welke emoties of trauma’s de dromen kunnen ontstaan.
Verdiepen in de symboliek achter vaak terugkerende dromen of veel voorkomende beelden, metaforen en symbolen.

Door op die manier met dromen aan de slag te gaan, krijg je er steeds meer vat op en leer je beter begrijpen waar ze vandaan komen. Uiteindelijk is dat namelijk ook vooral een erg persoonlijk iets en is het vooral belangrijk dat je leert er voor jezelf waarde uit te halen.

Het is belangrijk op te merken dat de spirituele verklaringen voor dromen niet wetenschappelijk bewezen zijn en worden niet universeel geaccepteerd. Het is echter wel interessant om te zien hoe verschillende culturen en tradities verschillende interpretaties geven aan onze dromen.

Hoe dromen ook ontstaan: wat ze voor jou betekenen is iets heel persoonlijk

Of je nu in de wetenschappelijke of de spirituele verklaring gelooft van hoe dromen ontstaan: de uiteindelijke betekenis die je eraan toekent is in de eerste plaats persoonlijk. In de wetenschappelijke opvatting ontstaan dromen immers tijdens de slaapcyclus als ons brein onze dagelijkse ervaringen verwerkt en opslaat, of helpen ze emoties te verwerken.

Volgens spirituele tradities zijn er verschillende interpretaties en verklaringen voor dromen, zoals dat ze boodschappen bevatten van het goddelijke, ons kunnen helpen onze zielsmissie te begrijpen of ons kunnen helpen ons doel in het leven te vinden.

Welke verklaring voor het ontstaan je ook kiest: dromen zijn een fascinerend fenomeen dat tot de verbeelding spreekt. Dromen kunnen inzicht geven in onszelf, onze emoties en onze diepste verlangens. Of we ze nu zien als eenvoudig een hersenactiviteit of als boodschappen van een hogere macht, dromen blijven ons verbazen en inspireren.