REM Slaap: Wat Is Het En Waarom Is Dit Belangrijk?

Wetenschappers onderzoeken al jarenlang menselijke slaap en zijn erachter gekomen dat onze slaap uit vier slaapfases bestaat. Ieder met zijn eigen eigenschappen. REM slaap is een belangrijk onderdeel van onze slaap en wordt beschouwd als een zeer essentiële slaapfase. Op deze pagina lees je alles over de REM slaap.

Inhoudsopgave

Wat is REM slaap?

REM staat voor Rapid Eye Movement en is voor het eerst ontdekt in de jaren 50, toen onderzoekers slaaponderzoek deden bij baby’s. Tijdens de remslaap bewegen je ogen snel heen en weer, klopt je hart sneller en heb je een onregelmatige ademhaling. REM slaap heeft zijn naam te danken aan de snelle oogbewegingen, die alleen tijdens de REM slaap voorkomen.

Om remslaap goed te begrijpen moet je weten dat een gezonde slaap bestaat uit een slaapcyclus van 4 fases. Tijdens een goede slaap doorlopen we alle fases op chronologische volgorde en meerdere keren per nacht. De laatste fase is de REM slaap, ook wel remslaap en droomslaap genoemd.

De vier verschillende slaapfases

Onze slaap bestaat uit vier verschillende fases die samen een slaapcyclus vormen. Iedere fase is anders en in een normale nacht doorloopt een persoon 4 tot 6 slaapcyclussen. De gemiddelde tijd van een slaapcyclus varieert tussen 90 en 120 minuten. In dit artikel gaan we niet te diep in op de verschillende slaapfases, maar lichten we ze wel kort toe:

Fase 1 (de inslaapfase): tijdens deze fase zijn we aan het ‘wegdommelen’ en begint de hersenactiviteiten te vertragen. Het lichaam is in deze fase nog niet volledig ontspannen. De inslaapfase duurt normaal slechts 1 tot 5 minuten. We spreken tijdens de sluimerfase van een lichte slaap.
Fase 2 (lichte slaap): tijdens fase 2 raakt het lichaam meer ontspannen, vertraagt de ademhaling en hartslag en daalt de lichaamstemperatuur. Deze fase duurt 25-45 minuten tijdens de eerste cyclus en kan langer duren in latere cyclussen. Tijdens deze fase is het moeilijker om wakker te worden, maar bevinden we ons nog wel in een lichte slaap. Gemiddeld brengt een persoon ongeveer de helft van de totale slaaptijd door in fase 2.
Fase 3 (diepe slaap): fase 3 staat bekend als de diepe slaap en wordt ook wel deltaslaap genoemd. Tijdens deze fase is het lichaam nog meer ontspannen en is het moeilijk om iemand wakker te maken. Volgens experts is deze fase belangrijk voor het herstel van ons lichaam. Deze fase duurt tijdens de eerste cyclus 20-40 minuten. In volgende cyclussen wordt deze fase korter.
Fase 4 (REM slaap): tijdens de REM-slaap neemt de hersenactiviteit toe tot het niveau dat je hebt wanneer je wakker bent. De REM slaap is belangrijk voor ons geheugen en onze creativiteit. Tijdens deze fase hebben we de meest levendige dromen.

Wil je meer weten over de verschillende slaapfases? Lees dan ons artikel over slaapfases.

Wat gebeurt er tijdens de REM-slaap?

Tijdens de REM-slaap bewegen je ogen snel in horizontale en verticale bewegingen, zijn de spieren volledig ontspannen, versnelt je hartslag en is je ademhaling onregelmatig. In tegenstelling tot de andere slaapfases zijn de hersenen zeer actief tijdens de REM slaap en worden de hersengolven variabeler. Tijdens de REM slaap heb je daarom de meeste dromen die ook nog eens zeer intensief kunnen zijn.

Non REM-slaap en REM-slaap

Tijdens het slapen hebben we periodes van REM-slaap en non REM-slaap. De eerste drie slaapfases behoren tot de non REM-slaap en alleen de laatste fase is de REM-slaap. De REM-slaap is in vrijwel alle opzichten anders dan de andere slaapfases.

Tijdens de non REM slaap bewegen je ogen niet en tijdens de REM slaap wel.
Tijdens non REM slaap vertraagt de hersenactiviteiten, terwijl de hersenactiviteit juist toeneemt in de REM slaap.
Tijdens REM slaap treedt volledige spierverlamming op, terwijl tijdens de andere fases slechts gedeeltelijke spierontspanning optreedt.
Tijdens de remslaap stijgt de hartslag, terwijl die tijdens de non-remslaap juist vertraagt.
Tijdens de remslaap kun je makkelijker worden gewekt dan tijdens de non-remslaap.

Duur van de REM slaap

De duur van de REM slaap verschilt per cyclus. Tijdens de eerste slaapcyclus duurt de remslaap ongeveer 10 minuten. Tijdens de cyclussen die volgen kan de remslaap oplopen tot 60 minuten. Iedere nieuwe cyclus bevinden we ons langer in de REM-slaap. In totaal bevinden we ons ongeveer 25% van de totale slaaptijd in de REM-slaap.

Waarom is REM slaap belangrijk?

Alle slaapfases zijn belangrijk, evenals de totale slaapkwaliteit. Wanneer we niet goed slapen dan beïnvloedt dit je gezondheid en het dagelijks leven. REM slaap is vooral belangrijk voor je geheugen, emotionele verwerking en hersenontwikkeling.

Dromen: de meeste dromen vinden plaats tijdens de remslaap. Dromen zijn belangrijk om meerdere redenen. Ze zijn onder andere belangrijk voor het verwerken van emoties en stress. Ook zou veel dromen helpen bij depressies.
Emotionele verwerking: remslaap heeft een belangrijke rol bij de verwerking van emoties. Tijdens de remslaap verwerken je hersenen emoties en wordt je amygdala geactiveerd. Dit is het deel van je hersenen dat emoties verwerkt. Het verwerken van emoties is belangrijk om er niet in te blijven hangen.
Geheugenconsolidatie: tijdens de remslaap worden nieuwe lessen en motorische vaardigheden die je tijdens de dag hebt opgedaan verwerkt.
Hersenontwikkeling: volgens hersenonderzoekers bevordert de REM slaap de hersenontwikkeling, omdat baby’s het grootse deel van hun slaap doorbrengen in de remslaap.
Voorbereiden op wakker worden: tijdens de remslaap wordt het centrale zenuwstelsel geactiveerd, wat kan helpen om weer wakker te worden. Onderzoekers denken dat we om deze reden steeds meer tijd doorbrengen in de remslaap aan het einde van onze slaap.

Hoeveel REM slaap heb je nodig per nacht?

Volgens onderzoekers hebben volwassenen gemiddeld slechts 2 uur remslaap nodig per nacht. Baby’s en kinderen hebben meer remslaap nodig, omdat zij nog volop in ontwikkeling zijn. Volgens onderzoeken hebben baby’s wel 8 uur remslaap per dag.

De hoeveelheid remslaap en de totale slaap die je hebt verandert in de loop van een mensenleven en varieert van dag tot dag. Ook kan de tijd per slaapfase per nacht verschillen, afhankelijk van de behoeften van je lichaam. Heb je de dag ervoor veel geleerd, dan heb je die nacht meer remslaap. Je lichaam reguleert als het ware zelf hoeveel remslaap het nodig heeft.

Wist je dat je tijdens je REM-slaap praat in je slaap?

Wat als je geen of weinig REM slaap hebt?

Meerdere studies suggereren dat het hebben van minder remslaap van invloed is op de geheugenvorming en dat geheugenproblemen die gepaard gaan met het verlies van remslaap te wijten zijn aan algehele slaapproblemen. Ander onderzoek geeft aan dat gebrek aan remslaap het vermogen van de hersenen om nieuwe cellen aan te maken verstoort.

Echter, de gevolgen van een specifiek tekort aan remslaap zijn nog niet helemaal bekend, omdat er niet voldoende onderzoek is gedaan. Vanuit de vele slaapstudies (en persoonlijke ervaringen) is wel duidelijk dat te weinig slapen en slaapstoornissen het dagelijks leven behoorlijk beïnvloed.

Beter slapen?

Slaapwijsheid is expert op het gebied van beter slapen. Mocht jouw nachtrust niet optimaal zijn dan raden we je aan om ook onze andere artikelen te lezen, waarin we tips delen. Bekijk bijvoorbeeld onze slaap tips of onze natuurlijke slaapmiddelen. Ook delen we hier producten zoals slaap oordoppen of slaapmaskers die jou helpen om beter te slapen.

Heb je (ernstige) slaapproblemen?

Dan kan het mogelijk beter zijn om contact op te nemen met je huisarts of om meer te lezen over verschillende soorten slaapproblemen en stoornissen. Ook slaapmedicatie kan uitkomst bieden, bijvoorbeeld om de duur van de remslaap te verkorten zodat je minder makkelijk wakker wordt.

Mocht je vragen hebben over de remslaap of slaap(problemen) in het algemeen laat dan een reactie achter. Ons team van slaapexperts zal je zo goed mogelijk proberen te helpen.

Veelgestelde vragen over de REM slaap

Hoeveel REM-slaap is normaal?

Het normale bereik van REM-slaap bij volwassenen is ongeveer 20-25% van hun totale slaapduur. Dit betekent dat als iemand bijvoorbeeld 8 uur slaapt, ze ongeveer 1,6-2 uur in REM-slaap zouden doorbrengen.

Wat is belangrijker, REM slaap of diepe slaap?

Zowel REM-slaap als diepe slaap zijn belangrijk voor een goede nachtrust en hebben verschillende functies in het lichaam. Diepe slaap staat bekend als de meest rustgevende fase van de slaap, terwijl REM-slaap geassocieerd wordt met dromen en mentale verwerking. Beide fasen zijn belangrijk voor de algehele gezondheid en het welzijn van een persoon.

Hoe lang REM slaap per nacht?

De duur van REM-slaap varieert van persoon tot persoon en kan ook variëren binnen dezelfde persoon van nacht tot nacht. Over het algemeen neemt de duur van REM-slaap toe naarmate de nacht vordert, waardoor de meeste REM-slaap optreedt in de latere ochtenduren. Bij volwassenen duurt een typische REM-slaapcyclus ongeveer 90 tot 120 minuten.

Wat betekent REM in je slaap?

REM staat voor Rapid Eye Movement, wat de snelle beweging van de ogen tijdens deze fase van de slaap aangeeft. Tijdens REM-slaap zijn de hersenen zeer actief en vinden er veel processen plaats, zoals geheugenconsolidatie en emotionele verwerking. REM-slaap is ook geassocieerd met dromen, omdat de meeste dromen zich voordoen tijdens deze fase van de slaap.