Extreme vermoeidheid is groot probleem voor je dagelijks functioneren. Iedereen heeft wel eens last van vermoeidheid, maar je wordt extreem moe wanneer je op de lange termijn slaaptekort hebt.
Inhoudsopgave
Wat is extreme vermoeidheid?
Extreme vermoeidheid is een terugkomende klacht die je limiteert in het dagelijks leven. Wanneer je altijd moe en slaperig bent, heeft dit vaak een onderliggende oorzaak. Als je last hebt van chronische vermoeidheid, voelt het bijna elke ochtend alsof je geen enkele nachtrust hebt gekregen.
Last van vermoeidheid heeft veel verschillende oorzaken. Sommige zijn op te lossen wanneer je het probleem identificeert.
Aanvallen van extreme vermoeidheid ontstaan zelden spontaan
Alhoewel je denkt dat je plotseling extreem moe wordt, gebeurt dit in de meeste gevallen geleidelijk. Vaak is extreme futloosheid het gevolg van een fysieke of mentale aandoening die over de lange termijn steeds erger is geworden. Het is daarom belangrijk om eerst de oorzaak van je extreme vermoeidheid te identificeren. Met behulp van dit artikel vind je hopelijk een mogelijke verklaring, maar raadpleeg ook altijd een arts als deze problemen blijven aanhouden.
Oorzaken van vermoeidheid: Waarom ben ik zo moe de laatste tijd?
De potentiële oorzaak van je vermoeidheid loopt ver uiteen. Ze zijn onder te verdelen in twee categorieën: psychisch en lichamelijk. Hieronder zetten wij de meest voorkomende oorzaken op een rijtje.
Psychisch
- Problemen thuis of op het werk: wanneer je op bed ligt, is het makkelijk om te piekeren over problemen. Als je gedurende dag ruzies hebt of te maken hebt met stressvolle situaties, veroorzaakt dit vermoeidheid. Wanneer je vervolgens moe en futloos in bed ligt, krijg je deze gedachtes niet uit je hoofd. Een veelvoorkomend gevolg hiervan is dat je overspannen raakt.
- Een onverwachte of ingrijpende situatie: zit je plots in een ongemakkelijke situatie, dan is dit van invloed op je mentale gesteldheid. Denk hierbij aan een plotselingen verhuizing of gewoon een lekkage waar veel kosten aan verbonden zijn. Daarnaast zorgt het verlies van een dierbaar persoon ook vaak voor extreme vermoeidheid.
- Depressie: een veelvoorkomende reden van chronische extreme vermoeidheid. Wanneer je depressief bent, wil je het liefst heel de dag in bed liggen, maar dan nog voel je je moe en futloos.
- Angst: mensen die regelmatig te maken hebben met paniekaanvallen of angstigheid, krijg op de lange termijn ook last van vermoeidheid. Deze angst neemt hiermee een groot deel van je leven in beslag. Raadpleeg in dit geval altijd je dokter.
Lichamelijk
- Algehele gezondheid: wanneer je vrijwel niet beweegt en een sedentair leven hebt, heeft dit effect op je nachtrust. Ook een ongezond dieet is een grote oorzaak voor extreme vermoeidheid. Dit resulteert op de lange termijn op overgewicht, wat een hoop andere slaapproblemen met zich mee brengt.
- Genotsmiddelen: alsof roken al niet genoeg nadelen had, het stimuleert ook een gevoel van vermoeidheid. Dit gebeurt doordat de doorbloeding van je organen geleidelijk wordt verminderd. Ook genotsmiddelen als alcohol, cannabis, XTC en cocaïne veroorzaken vermoeidheid.
- Medicatie: medicatie voor andere klachten hebben regelmatig bijwerkingen. Voorbeelden hiervan zijn middelen tegen allergie en chemotherapie.
- Bloedarmoede: te weinig bloed in je lichaam zorgt voor futloosheid gedurende de dag. In dit geval slaap je op zich prima, maar zit er te weinig ijzer in het bloed. Hierdoor voel je je heel de dag lethargisch en verhelpt een goede nachtrust dit niet.
- Slaapapneu: een veelvoorkomend probleem bij mensen met overgewicht. Bij slaapapneu stopt je ademhaling tijdens het slapen een paar keer per uur. Vaak duurt dit ongeveer 10 seconden. Dit verstoort je slaapcyclus constant en zorgt voor extreme vermoeidheid.
- Chronische ziekten: vermoeidheid is ook een symptoom voor andere chronische ziekten. Denk hierbij aan de ziekte van Crohn of Colitis. Na een beroerte is het ook veelvoorkomend dat je last hebt van vermoeidheid.
- Hart en longen: heb je recentelijk een hartprobleem of longontsteking gehad? Dan is dat een mogelijke oorzaak voor je plotselinge vermoeidheid. Ook bij benauwdheid door astma is het mogelijk dat je je vaak vermoeid voelt.
- Chronisch vermoeidheidssyndroom: als niet te verklaren waarom je constant moe bent voor langer dan 6 maanden, dan wordt het chronisch vermoeidheidssyndroom geconstateerd. Hierbij is er geen onderliggende oorzaak.
Symptomen extreme vermoeidheidsklachten
Als je last hebt van plotseling opkomende vermoeidheid, herken je dit aan verschillende symptomen. Uiteraard heb je in de meeste gevallen geen last van al deze symptomen. Als je je herkent in onderstaande zaken, is het echter mogelijk dat je last hebt van extreme vermoeidheid.
- Spierpijn of stijve spieren
- Lusteloosheid en weinig motivatie
- Slaperigheid overdag
- Moeite met concentratie of het leren van nieuwe dingen
- Maagproblemen, als een opgeblazen gevoel, maagpijn, constipatie of diarree
- Regelmatige hoofdpijn
- Snel geïrriteerd
- Langzame reactietijd
- Problemen met je zicht
Soorten vermoeidheid
Niet elke vorm van vermoeidheid is hetzelfde. Deze zijn onder te verdelen in drie categorieën. Lees hieronder meer over deze drie soorten extreme vermoeidheid. Zo weet je beter wat je moet doen om je vermoeidheid effectief aan te pakken.
Psychische vermoeidheid
Mentale vermoeidheid is vaak het moeilijkst te diagnosticeren. Je moet dit in veel gevallen namelijk eerst zelf signaleren. Wanneer je mentaal vermoeid bent, is reactietijd vaak erg laag en heb je moeite met nieuwe dingen verwerken. Je bent vaak gestrest en makkelijk geïrriteerd. Ook ervaar je in dit geval ook regelmatig een verminderde eetlust.
Lichamelijke vermoeidheid
Lichamelijk vermoeidheid is wat makkelijker te identificeren. Alhoewel je nog steeds zelf moet aangeven wat teveel fysieke inspanning is, heb je hierbij wel een concrete oorzaak. Denk hierbij aan een nieuwe intensere workout waar je lichaam niet aan gewend is. Hierdoor ben je de hele dag moe. Belangrijk is dat je minstens 7 uur per nacht slaapt als volwassene. Vooral als je fysiek bezig bent overdag.
Hormonale vermoeidheid
Hormonale vermoeidheid is, net als mentale vermoeidheid, moeilijker te verklaren dan fysieke vermoeidheid. Een voorbeeld van hiervan is een traag werkende schildklier die zorgt dat je stofwisseling minder goed geregeld wordt. Hormonale vermoeidheid komt vooral voor tijdens de zwangerschap, omdat je hormonen in deze periode erg ontregeld zijn. Een onbalans in je hormonen als melatonine, testosteron, serotonine en oestrogeen veroorzaken vermoeidheid. Het is dus moeilijk de precieze oorzaak zelf te identificeren.
Chronische aanhoudende vermoeidheid
Chronische vermoeidheid is te constateren wanneer je langer dan 6 maanden last hebt van intens moe zijn. Zonder dat hier een medische reden voor aan te duiden is. Het maakt niet uit hoe lang je slaapt, je blijft continu moe.
Dit mondt uit in mentale problemen. Deze ziekte belemmert je namelijk flink in het dagelijks leven. Je bent futloos en functioneert minder goed op de werkvloer. Doordat je geen aantoonbaar probleem hebt, blijft de stress ophopen en word je alleen maar meer vermoeid.
Het chronisch vermoeidheidssyndroom is moeilijk te diagnosticeren, het komt namelijk overeen met veel andere gezondheidsproblemen. Lichamelijk is er namelijk niets aan de hand wanneer je chronisch vermoeid bent.
Wanneer heb ik last van een moeheidsziekte?
Wanneer je vermoeidheid je op de lange termijn belemmert in het dagelijks leven, is het mogelijk een diagnose te krijgen voor een moeheidsziekte. Omdat chronische vermoeidheid vaak meerdere oorzaken heeft, duurt een diagnose erg lang.
In veel gevallen is extreme vermoeidheid echter een symptoom van een onderliggende ziekte. Denk hierbij aan slaapapneu, depressie of zelfs kanker. Geef daarom duidelijk aan je dokter aan wat de precieze klachten zijn.
Tips voor het voorkomen van ernstige vermoeidheid
Zelf is het ook mogelijk om vermoeidheid te verminderen. Vaak voorkom je ernstige vermoeidheid door een aantal maatregelen te nemen. Hieronder een aantal tips om vermoeidheid te verminderen of zelfs voorkomen.
Tip 1: Ga voor een gezondere levensstijl
Klinkt wellicht makkelijker gezegd dan gedaan, maar vaak is simpelweg je levensstijl veranderen een goede manier om vermoeidheid te verminderen. Je levensstijl is één van de meest voorkomende oorzaken van onverklaarbare vermoeidheid. Denk hierbij aan lichamelijke beweging, een goed slaapritme waarbij je snel in slaap valt of gezonder eten.
We raden je aan minstens een half uur per dag te bewegen en niet te veel genotsmiddelen te consumeren wanneer je lijdt aan vermoeidheid. Je valt wellicht sneller in slaap wanneer je alcohol hebt geconsumeerd, maar de slaapkwaliteit is aanzienlijk minder.
Tip 2: Verbeter je slaap
Je slaap verbeteren doe je op een tal van verschillende manieren. Hiervoor zijn genoeg hulpmiddelen. Wij raden je aan om te beginnen met een kopen van een goede kwaliteit matras en/of boxspring. Hierdoor slaap je comfortabeler zodat je sneller in slaap komt en minder last krijgt van spierpijn of andere klachten.
Daarnaast zijn er voor jou eigen situatie genoeg andere hulpmiddelen. Heb je bijvoorbeeld last van externe geluiden? Overweeg dan een white noise machine. Ook de luchtkwaliteit speelt een factor in het zorgen dat je goed slaapt. Met een hygrometer weet je precies wat de luchtvochtigheid in de kamer is. Is de lucht te droog of te vochtig? Dan is dit van invloed op je slaapkwaliteit. Zo vind je een hoop factoren waar je zelf van invloed op bent.
Tip 3: Ontspan jezelf voor het slapen gaan
Terwijl je op bed ligt, is het makkelijk om te gaan piekeren over verschillende dingen. Als je van tevoren je hoofd leegmaakt door te relaxen, verminder je de kans hierop. Een goede manier om tot rust te komen, is met een goede aroma diffuser. Met prettige geuren kom je helemaal tot rust en ga je met een prettig gevoel naar bed.
Ook een rustgevende badsessie helpt immens met het leegmaken van je hoofd voor het slapen gaan. Voor iedereen werkt ontspanning anders. Kies dus iets waar jij zelf kalm van wordt.
Tip 4: Wees je bewust van je eigen denkpatroon
Pieker je van nature al veel? Dan is het misschien niet een goed idee om voor het slapen een stressvolle game te spelen. Je gepieker zuigt enorm veel energie weg, waardoor je je gedurende de dag en nacht erg moe voelt.
Ook als je van jezelf een negatief persoon bent, heeft dit een flinke invloed op de mate van vermoeidheid gedurende de dag. Een psycholoog helpt je negatieve denkpatronen te doorbreken.
Wanneer een dokter inschakelen bij extreme vermoeidheid?
Wanneer je een arts inschakelt, gaan jullie samen op zoek naar de oorzaken van je vermoeidheid. Het is niet altijd nodig, maar bij twijfel raden wij je altijd aan een bezoek aan de dokter te brengen. Vooral bij vermoeidheid die je dagelijks leven belemmert.
Bij de dokter hoor je een aantal gerichte vragen vanuit een lichamelijk, geestelijk en sociaal oogpunt. Op basis hiervan en symptomen die je ervaart, zal hij een voorlopige diagnose vaststellen. Wanneer je bij een dokter langsgaat door vermoeidheidsklachten, gaat het vooral om het uitsluiten van andere ziektes tijdens het onderzoek. Zoals eerder aangegeven is extreme vermoeidheid eerder een symptoom dan een ziekte zelf.
Veelgestelde vragen
Wat veroorzaakt plotselinge vermoeidheid?
Acute vermoeidheid heeft een tal van redenen. In veel gevallen komt dit door een plotselinge stressvolle situatie of een intense workout die je niet gewend bent. In de praktijk komt het vaker voor dat extreme vermoeidheid zich langzaamaan opbouwt.
Hoe voelt extreme vermoeidheid?
Vermoeidheid zorgt dat je alles in het dagelijks leven als moeizaam ervaart. Door de gehele dag heb je behoefte aan slaap, maar na het wakker worden voel je je nog steeds vermoeit. Dit heeft dus een flinke impact op je welgesteldheid en het is aangeraden om hier direct wat aan te doen.
Wat voor eten veroorzaak vermoeidheid?
Alhoewel dit in verschillende mate effect heeft op iemand, zijn een aantal etenswaren mogelijke oorzaken voor vermoeidheid. Denk hierbij aan etenswaren met veel suiker, cafeïne voor het slapen gaan of bewerkte, vette voedingswaren zoals chips.
Bronnen
3 What causes fatigue, and how can I treat it?
4 Better Health Channel – Fatigue